Uvb / Reptielenlampen is een onderwerp waar heel veel over gediscussieerd word in de hobby, waar eigenlijk maar heel weinig feiten over zijn. Het is eigenlijk grootendeels een onbekend gebied. Wel kom je met praktijk ervaring en logisch nadenken een heel end.
Vitamine D3 vervanging voor UV Lamp?
Dit is een fabeltje. Vitamine D3 in poeder of druppel vorm wordt weinig tot niet opgenomen door de meeste reptielen. (lees 1 van de vele onderzoeken klik hier). Vitamine d3 poeders is dus zeker geen vervanging. Sterker nog Vitamine D3 in poeder of druppel vorm geven kan zelfs erg gevaarlijk zijn. Je geeft d3 vitamine al snel te veel en heeft totaal geen toegevoegde waarde voor het dier. Bij overdosering kan het niet meer verwerkt worden door de nieren en stapelt de D3 op in het lichaam en kan zelfs zorgen voor “epileptische” aanvallen en/of de dood. Andere symptomen zijn gezwollen gewrichten en vingers of de kenmerken van botdystrofie/rachitis/MBD (metabolic bone disease) waarbij de botten juist ontkalken en zwak worden. D3 suplementen is eigenlijk puur gif in grote hoeveelheden en totaal overbodig. Hier nog een leuk stukje over D3 overdosis.
Wat ook wordt gezegd is dat vitamine poeders (hier zitten vele dingen in die kunnen worden over gedoseerd) maximaal 1 keer per week mogen gegeven worden. Calcium/mineralen (miner-all outdoor) daarin tegen mag wel dagelijks gegeven worden aangezien calcium en andere mineralen veel beter worden uitgescheiden als er te veel in het lichaam zit.
Wij raden daarom altijd aan om een goede uvb lamp te gebruiken in combinatie met goede vitamine en en minerale poeders zonder D3. Wij gebruiken zelf minnerall outdoor en reptivite without d3. De mineralen geven wij bijna elke voederbeurt en 2 a 4 keer per maand vitamine poeder. Nooit door elkaar.
Hier een voorbeeld van zo een “epileptische” aanval vaak door D3 overdosis:
UV kan gevaarlijk zijn?
Een uv lamp heeft meerdere soorten uv. Dit zijn uvb, uva, uvc en ook uvi. Dat laatste is de sterkte van het uv spectrum in totaal. De uvb zorgt hoofdzakelijk voor de aanmaak van D3. Uva zorgt ervoor dat jou dier zich lekker voelt en paar gedrag gaat vertonen. De UVIndex (uvi) bepaald de sterkte het spectrum. In nederland is de uv index over het algemeen vrij laag. Daarom hoef je je minder goed in te smeren dan bijvoorbeeld in Spanje waar de uvi een stuk hoger ligt. Mensen met een donkere huid verbranden ook minder snel dan mensen met een lichte huid. Deze mensen zijn op te delen in huid type. Mensen in bepaalde gebieden in de wereld zijn aangepast aan de zonnesterkte. Dit geld ook voor reptielen. Reptielen die uit een gebied komen met een lagere uvi hebben een dunnere huid zodat ze meer % uv kunnen opvangen. Dieren die in een gebied voorkomen waar de uvi erg hoog is hebben een dikkere huid waardoor ze zich beschermen maar ook minder % uv opvangen. De uvi in combinatie met lichaamstemperatuur bepaald hoe effectief de uvb opnamen is in het lichaam word om gezet naar D3. Het ene kan niet zonder het ander. Alle tl uvb en spaarlamp/wokkel uvb lampen vallen daarom eigenlijk al af voor veel soorten reptielen. Waarom? Omdat deze niet hoger dan 1 uvi kunnen afgeven terwijl er voor D3 opnamen een uvi hoger dan 1 nodig is. Daarnaast is de warmte ook belangrijk. Zonder warmte is er geen D3 opnamen. Beide soorten lampen geven nauwelijks tot geen warmte af. En de uvb afgifte bij deze 2 soorten lampen is vrij laag. Daarnaast daalt de totale uv output ook veel sneller dan bijvoorbeeld bij een HQI of Kwikdamplamp.
De uvc en uvi zijn de 2 die gevaarlijk kunnen zijn. Een te hoge uvc kan kanker veroorzaken en een te hoge uvi verbrandingen. Hoe dikker de huid van het dier hoe meer een dier kan verdragen. Als jij bij lampen met een wat hogere uvi je aan de goede afstand houd (tussen rug van dier tot lamp) zal de kans vrij klein zijn dat je dier schaden oploopt. Lees daarom altijd goed de verpakking of vraag de verkoper naar de aanbevolen afstand.
Maar wat is nou genoeg?
Dit is een enorm moeilijke vraag om te beantwoorden. Wij zijn al jaren, je kan wel zeggen enorm geobsedeerd door uv. Wij streven altijd naar het besten. Want het beste zorgt ervoor dat je dieren er het mooiste uitziet. Wat je weer meer laat genieten van deze hobby. Hoe kan je dat dan het beste voor elkaar krijgen? Kijk naar de natuur! Wij hebben al redelijk wat van de wereld gezien, maar zijn voor het eerst gaan meten in Costa rica in 2011. Hieronder volgt een stuk over onze waarnemingen.
Uvb en reptielen in het wild (Costa Rica)
Veel mensen denken dat reptielen zoals leguanen, basilisken en andere hagedissen diep verscholen in de regenwouden leven. Dat deze dieren door de bladeren heen vrij lage uvb waardes krijgen. Het tegendeel hebben we gezien in costa rica. De meeste reptielen waren vanaf de middag, na de eerste regenbuien overal in open plekken te vinden. In plaats van diep verscholen zaten de leguanen op daken van huizen, in grote open plekken in de wouden of hoog in de boomtoppen. Het zelfde geld voor basilisken en andere hagedissen. Hierdoor vangen ze het volle spectrum van de zon. Op verschillende plekken in costa rica hebben we een aantal metingen gedaan.
Hieronder plaatsen waar we geweest zijn:
Tortuguero was een brakwater gebied met Roodoogmakikkikkers (Agalychnis callidryas), Groene Leguanen (Iguana iguana), Brilkaaimannen (Caiman crocodilus), Groene Basilisken (Basiliscus Plumifrons), wat schildpadden voor zover we gezien hadden. Aan de ene kant van het eiland waar wij verbleven had je vele riviertjes met brakwater. Aan de andere kant had je een strand met zeewater waar zeeschildpadden aan land kwamen om hun eieren te leggen. Echt heel apart om allemaal mee te maken. Hier een aantal foto’s van de dieren die we daar tegen kwamen:
Uvb meting vroeg in de middag op een erg regenachtige dag:
Ook zijn we in de cloudforest geweest. We hebben heerlijk van de natuur genoten, maar er was geen reptiel te bekennen. Het was er een stuk kouder en de uvb waardes waren niet enorm hoog. We zijn daarom al binnen een dag weg gegaan naar de volgende plek.
We zijn ook 2 dagen op een plek geweest waar het krioelde van de gifkikkers. Weinig ander leven en vrij lage uvb waardes.
Voornamelijk aan de kust bij Manuel Antonio was het meeste leven en ook de hoogste uvb metingen.
De Leguanen waren wel duidelijk een stuk kleiner aan de kust bij Manuel Antonio, dan de Leguanen op Tortuguero. We denken dat dit te maken had met het voer. In Tortuguero liepen ze de hele dag rond de dadel bomen te scharrelen. Deze bomen waren niet aanwezig in Manuel Antonio.
Ctenosaura similis was veelvoudig aanwezig in dit gebied.
Hier een meting in Manuel Antonio:
Metingen bij de vulkaan in Arenal waar we een aantal dagen tot rust kwamen:
laat in de ochtend
middag
middag
middag
Uvb en reptielen in het wild (Spanje)
Wij gaan ook regelmatig naar Spanje (chiclana de la frontera). Hier leven langs de kust een wat gekko’s en hagedisjes, maar ook de Europese Kameleon (Chamaeleo chamaeleon)! Echt enorm gaaf. Hier wat foto’s:
Vele werden helaas dood gereden. Ze zijn super traag.
gekkotje
hagedisjes
bidsprinkhaan
krabbetje
hele grote libelle
De omgeving:
hier vonden wij de kameleons
de struiken aan de kust waar ze de kameleons in vonden
verder land inwaarts droge bossen weinig leven gezien
een rivier vanuit zee het land in.
De metingen die volgen waren begin September gemaakt dus niet optimaal zoals in de zomer:
Temperatuur op 1 september om 13:00u
UVb meting 1 september om 13:00u
UVi meting 1 september om 13:00u
Temperatuur op 1 september om 18:00u
UVb meting 1 september om 18:00u
UVi meting 1 september om 18:00u
Temperatuur op 2 september om 13:00u
UVb meting 2 september om 13:00u
UVi meting 2 september om 13:00u
Temperatuur op 2 september om 16:00u
UVb meting 2 september om 16:00u
UVi meting 2 september om 16:00u
Temperatuur op 3 september om 10:00u
UVb meting 3 september om 10:00u
UVi meting 3 september om 10:00u
Conclusie
Zoals je ziet liggen de waardes in gebieden waar veel reptielen leven tussen de 200 en 450uw/cm2. De uv Index ligt gemiddeld rond de 11, wat enorm hoog is. In de zomers in nederland is een uv Index van 6 al vrij hoog en moet je je flink insmeren. Hieronder wat klimaat overzichten van verschillende plekken op de wereld. Onderaan zie je steeds de UV Index staan.
Costa rica:
Nu blijkt nog steeds uit ervaring dat reptielen er veel mooier uit gaan zien als ze 3 maanden in de zomer in nederland buiten zitten dan dieren die 3 maanden binnen zitten onder een sterke uvb lamp. Er zit iets in de zon, wat nog geen enkele uvb lamp na kan bootsen. Wat dat is is moeilijk te zeggen. Voor klimaat schemas van andere plekken in de wereld kijk op:
http://www.weather2travel.com/climate-guides/
UVB lampen in de hobby
We zoeken dus voor de zon aanbiddende reptielen een lamp die 200 tot 450uw/cm2 af geeft en een uv Index heeft van 6 tot 12. Lampen die daar het dichtste in de buurt komen zijn De Solar raptor en de Reptech. Binnenkort staan hieronder weer nieuwe up to date meetingen van de verschillende lampen.